การดื้ออินซูลินเป็นหนึ่งในปัญหาสุขภาพที่คนจำนวนมากอาจไม่รู้ตัวว่ากำลังเผชิญอยู่ มีงานวิจัยจากนักวิทยาศาตร์ออกมาแล้วว่า ภาวะดื้ออินซูลิน คือ ต้นตอของโรคที่ไม่ติดต่อเรื้อรัง หรือ โรค NCDs หลายชนิด เช่น เบาหวานประเภทที่ 2, ความดัน, โรคหัวใจ, ภาวะสมองเสื่อม, หย่อนสมรรถภาพ, Stroke, ถุงน้ำในรังไข่หลายใบ, โรคซึมเศร้า และอื่นๆอีกหลายโรค!
หนึ่งในวิธีที่ง่ายและมีประสิทธิภาพในการประเมินความเสี่ยงของการดื้ออินซูลิน คือการใช้ค่าคำนวณระหว่าง Triglycerides หารด้วย HDL-C หรือที่เรียกสั้น ๆ ว่า TGL/HDL Ratio ซึ่งไม่จำเป็นต้องใช้เทคโนโลยีซับซ้อนหรือค่าใช้จ่ายสูง วิธีนี้สามารถช่วยให้คนทั่วไปเข้าใจสถานะสุขภาพของตนเองได้อย่างรวดเร็ว
วิดีโอสรุป ภาวะดื้ออินซูลิน
Triglycerides และ HDL-C คืออะไร?
ก่อนที่จะลงลึกในรายละเอียดเกี่ยวกับการคำนวณ TGL/HDL Ratio เรามาเข้าใจคำสองคำนี้ก่อน:
-
Triglycerides: ไตรกลีเซอไรด์คือไขมันในเลือดที่ร่างกายเก็บไว้จากการรับประทานอาหาร โดยเฉพาะอาหารที่มีไขมันและคาร์โบไฮเดรตสูง เมื่อเรากินมากเกินกว่าที่ร่างกายต้องการพลังงาน ร่างกายจะเก็บสะสมพลังงานที่เหลืออยู่ในรูปของไตรกลีเซอไรด์
-
HDL-C (High-Density Lipoprotein Cholesterol): หรือที่มักเรียกว่า “คอเลสเตอรอลดี” มีบทบาทในการนำคอเลสเตอรอลที่ไม่ดี (LDL-C) ออกจากกระแสเลือดและส่งไปยังตับเพื่อทำลาย HDL จึงเป็นตัวช่วยลดความเสี่ยงของโรคหัวใจและหลอดเลือด
ทำไม TGL/HDL Ratio จึงเป็นตัวชี้วัดที่ดีของการดื้ออินซูลิน?
การคำนวณค่า Triglycerides หารด้วย HDL-C นั้นเป็นตัวชี้วัดที่ใช้เพื่อประเมินความเสี่ยงของการดื้ออินซูลิน เพราะมันสามารถบอกได้ว่าไขมันในเลือดของคุณอยู่ในระดับปกติหรือไม่ หากค่า Triglycerides สูง และค่า HDL-C ต่ำ มีแนวโน้มว่าร่างกายของคุณกำลังดื้ออินซูลิน
การดื้ออินซูลินหมายถึงการที่ร่างกายไม่สามารถใช้อินซูลินได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้น อินซูลินเป็นฮอร์โมนที่มีหน้าที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด หากร่างกายดื้ออินซูลิน คุณจะมีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคเบาหวานประเภท 2 โรคอ้วน และโรคหลอดเลือดหัวใจ
ค่ามาตรฐานของ TGL/HDL Ratio
จากการศึกษาหลายแห่ง พบว่าการคำนวณ TGL/HDL Ratio ที่มีค่าเกิน 2 มักเป็นสัญญาณที่ชัดเจนว่าร่างกายมีภาวะดื้ออินซูลิน หรือมีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดปัญหาเกี่ยวกับการเผาผลาญน้ำตาลและไขมัน นอกจากนี้ยังเชื่อมโยงกับความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจสูงและโรค NCDs อื่นๆอีกด้วย
ตัวอย่างเช่น:
- หากคุณมีค่า Triglycerides อยู่ที่ 150 mg/dL และค่า HDL-C อยู่ที่ 50 mg/dL ค่า TGL/HDL Ratio ของคุณจะเท่ากับ 3 ซึ่งเป็นสัญญาณว่าคุณอาจมีการดื้ออินซูลิน
- แต่ถ้าคุณมีค่า Triglycerides อยู่ที่ 100 mg/dL และค่า HDL-C อยู่ที่ 60 mg/dL ค่า TGL/HDL Ratio จะเท่ากับ 1.67 ซึ่งแสดงว่าคุณอยู่ในระดับที่ดี ในวงในของวงการ Wellness มีงานวิจัยออกมาแล้วว่า ตัวเลขค่าดื้ออินซูลินนี้ หากเกิน 1.5 แสดงว่า คุณเริ่มมีภาวะ ดื้ออินซูลินแล้ว!
วิธีลดค่า TGL/HDL Ratio เพื่อป้องกันการดื้ออินซูลิน
หากคุณพบว่าค่าของคุณสูงเกินมาตรฐาน ไม่ต้องกังวลใจมากเกินไป มีหลายวิธีที่คุณสามารถทำเพื่อลดความเสี่ยงของการดื้ออินซูลินได้ เช่น:
- การออกกำลังกายสม่ำเสมอ: ออกกำลังกายโดยเฉพาะอย่างยิ่งการออกกำลังกายแบบแอโรบิกสามารถช่วยลดค่า Triglycerides และเพิ่มค่า HDL-C ได้
- การลดน้ำหนัก: การลดน้ำหนัก 5-10% ของน้ำหนักตัวสามารถช่วยปรับปรุงการทำงานของอินซูลินและลดความเสี่ยง
- การเลือกอาหารที่ดี: ควรเลือกอาหารที่มีไขมันดี เช่น น้ำมันมะกอก อะโวคาโด ปลาแซลมอน และลดการบริโภคอาหารที่มีไขมันทรานส์และคาร์โบไฮเดรตสูง
- เลิกสูบบุหรี่: การสูบบุหรี่ทำให้ HDL-C ลดลง และเพิ่มความเสี่ยงของการดื้ออินซูลินและโรคหัวใจ
- หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป: การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไปอาจทำให้ Triglycerides สูงขึ้น
ตัวอย่างผลตรวจเลือดตัวผมเอง มีภาวะดื้ออินซูลิน
ตัวเลขค่าดื้ออินซูลินของผมอยู่ที่
TGL/HDL Ratio = 182/55 = 3.3!
ตอนนั้น เริ่มมีอาการบ้านหมุน รู้สึกไม่ค่อยสบายบ่อย
แก้ภาวะดื้ออินซูลิน จากข้อมูลใน e-Book เล่มนี้
ก่อนหน้าที่ผมจะไปตรวจเลือด แล้วรู้ว่า ผลเลือดไม่ค่อยดี ผมมีอาการเวียนหัวอย่างรุนแรง กำลังยืนพัตกอล์ฟ กัมหน้า บ้านจะหมุน เวียนหัวทันที ไปหาหมอให้ยามากินตามอาการ ประมาณว่า โรคน้ำในหูไม่เท่ากัน ผลก็คือ ไม่หายครับ อาการเวียนหัวนี้ เป็นๆ หายๆ มาเป็นปีๆ ทรมานมากเวลามันเป็น จนผมไม่สามารถเล่นกอล์ฟได้ ทำงานไม่ได้เต็มที่ มึน งง ตลอด รู้สึกได้เลยว่า มันต้องมีอะไรผิดปกติ
โชคดีที่ผมไปค้นพบข้อมูลที่ถูกต้อง จากแหล่งที่ถูกต้อง ผมได้สรุปไว้ใน e-Book ดังกล่าวแล้ว คุณสามารถ Download มาอ่านได้ฟรี!
จากการปฏิบัติตัวตาม e-Book อย่างจริงจังภายใน 2 เดือน ตัวเลขค่าดืออินซูลินของผมคือ
78/56 = 1.39!
มันต่ำกว่า 1.5 ซึ่งถือว่าปกติ เป้าหมายของผมคือ ทำตัวเลขนี้ ให้ต่ำกว่าหนึ่ง โดยปฏิบัติ ทำตามคำแนะนำใน e-Book เป้าหมายคือ ลดค่า Triglycerides และเพิ่มไขมันดี HDL
สรุป
การคำนวณค่า Triglycerides หารด้วย HDL-C เป็นวิธีที่ง่ายแต่มีความแม่นยำสูง ค่าใช้จ่ายน้อย ในการประเมินความเสี่ยงของการดื้ออินซูลิน หากผลการคำนวณออกมาว่าค่าของคุณสูงกว่ามาตรฐาน (เกิน 1.5) นั่นเป็นสัญญาณที่บ่งบอกว่าคุณควรรีบปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น การออกกำลังกาย และการรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ เพื่อป้องกันโรคร้ายในอนาคต ไม่ว่าจะเป็น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง หรือโรคหัวใจ
แต่สิ่งที่น่ากลัวที่สุดสำหรับผมคือ โรคเส้นเลือดในสมองตีบ ถ้ามันแตกและทำให้เสียชีวิตทันที ก็อาจจะจบลงตรงนั้น แต่ถ้าเกิดการตีบตันขึ้นและส่งผลให้อัมพาต นั่นคือความทรมานที่ไม่เพียงส่งผลต่อตัวผู้ป่วยเอง แต่ยังกลายเป็นภาระที่หนักหนาสาหัสสำหรับลูกหลานด้วย ผมเคยมีพี่ชายที่ต้องต่อสู้กับโรคอัมพาตมาเป็นเวลาหลายปีจนกระทั่งเสียชีวิต จึงรู้ดีว่ามันส่งผลอย่างไรบ้าง
การดูแลสุขภาพไม่จำเป็นต้องซับซ้อนมาก แค่ตรวจเลือดหาค่า Blood sugar, HbA1c, total cholesterol, triglycerides, HDL-C, LDL-C แค่ 6 ค่านี้ (ค่าตรวจเพียง 800 บาทเท่านั้น) ก็เพียงพอที่จะรู้ภาพรวมของสุขภาพของเราแล้ว ผมหวังว่าโพสต์นี้จะเป็นประโยชน์และช่วยให้เพื่อน ๆ หลายคนหันกลับมาใส่ใจสุขภาพของตัวเอง อย่าประมาทเลยครับ
Credit: Why we get sick By Dr. Ben Bikman, Insuliniq